Đỗ Thành Nhân
19-1-2023
Trung ương Đảng và Quốc hội cho ông Nguyễn Xuân Phúc thôi chức Chủ tịch nước là hoàn toàn đúng. Đất nước này không thiếu người có tài năng, uy tín và đạo đức để làm người đại diện cho quốc gia.
Lần đầu tiên trong lịch sử đảng Cộng sản có vị Chủ tịch nước (bị buộc, xin) thôi chức giữa nhiệm kỳ để nghỉ hưu. Tuy nhiên ông Nguyễn Xuân Phúc dù sao cũng là Chủ tịch nước, về mặt đối ngoại là “nguyên thủ quốc gia” – là một nhân vật của lịch sử hiện đại, nên cũng cần sòng phẳng, rõ ràng với nhau về công và tội của ông Phúc.
Ông Nguyễn Xuân Phúc làm CTN từ tháng 4-2021, cũng có nghĩa rời ghế Thủ tướng, không còn điều hành Chính phủ tại thời điểm đó, để trao quyền cho Thủ tướng kế nhiệm là ông Phạm Minh Chính. Tuy nhiên, quy cho ông Phúc “chịu trách nhiệm chính trị của người đứng đầu khi để nhiều cán bộ, trong đó có 2 đồng chí Phó Thủ tướng, 3 bộ trưởng có vi phạm, khuyết điểm, gây hậu quả rất nghiêm trọng; 2 đồng chí Phó Thủ tướng đã xin thôi giữ các chức vụ, 2 bộ trưởng và nhiều cán bộ bị xử lý hình sự” là cần xem xét lại.
Thứ nhất: cần xác định rõ ràng trách nhiệm của người đứng đầu.
– Nếu trách nhiệm về Quản lý nhà nước trước Hiến pháp và pháp luật thì các Bộ trưởng, Phó Thủ tướng thuộc Chính phủ mà Thủ tướng là người đứng đầu, chứ không phải Chủ tịch nước.
– Nếu trách nhiệm về mặt Đảng thì nhiều Ủy viên Trung ương, Ủy viên Bộ Chính trị (Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh), thì ông Nguyễn Xuân Phúc không phải là người đứng đầu.
Thứ hai: cần xác định thời gian xảy ra sai phạm.
Những Phó thủ tướng, Bộ trưởng, Cán bộ sai phạm đều là người của Chính phủ nhiệm kỳ mới được Quốc hội phê chuẩn.
Hầu hết những sai phạm của những vị nói trên đến mức phải bị truy tố, kỷ luật đều liên quan tới chống dịch Covid, tới Việt Á, tới các chuyến bay giải cứu, xảy ra chủ yếu trong nhiệm kỳ Chính phủ mới, chứ không phải thời ông Phúc làm Thủ tướng Chính phủ.
Nếu nhiệm kỳ Chính phủ trước ông Phúc làm sai (hoặc không phù hợp), thì nhiệm kỳ mới, Chính phủ mới, Thủ tướng mới có quyền và phải có trách nhiệm điều chỉnh cho phù hợp với tình hình mới.
Ngay cả Chủ tịch UBND Tỉnh mới cũng có quyền ban hành nhiều quyết định hành pháp thay thế quyết định của Chủ tịch cũ là hoàn toàn bình thường. Tại sao Thủ tướng Chính phủ mới lại không thực hiện?
***
Cá nhân người viết bài này, qua dư luận xã hội và chứng nhận một số vụ việc thì ông Nguyễn Xuân Phúc không xứng đáng làm CTN nữa và rất đồng thuận với Trung ương Đảng, Quốc hội cho thôi chức.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Xuân Phúc vẫn còn quyền con người, quyền công dân, ông chưa có tội gì, cho đến khi Tòa án phán quyết. Ông Nguyễn Xuân Phúc cũng không phải là cái thùng rác để đổ hết tất cả trách nhiệm, tội lỗi vào đó, là điều không công bằng với ông ta.
Điều quan trọng là ông Nguyễn Xuân Phúc từng là “nguyên thủ quốc gia” – là con người của lịch sử nên cần đánh giá trung thực, khách quan về lịch sử.
Nói thêm:
1. Nếu cho rằng bà Trần Thị Nguyệt Thu, phu nhân nguyên CTN Nguyễn Xuân Phúc hoặc những người có quan hệ với ông Phúc “lợi dụng ảnh hưởng” để trục lợi, làm bậy, thì đây thuộc là vấn đề của thể chế, pháp luật chứ không phải riêng bà Thu.
2. Nếu ông Nguyễn Xuân Phúc không phải “BỊ BUỘC thôi chức” mà “TỰ NGUYỆN XIN thôi chức” thì phải nói là ông Phúc còn hơn những “người tử tế” khác.
Đã đến lúc cần có Luật Hiến pháp và Tòa án Hiến pháp để phán quyết những trường hợp như Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc.